De nieuwe Wet Versterking Regie Volkshuisvesting een zegen?

7 oktober 2024

Woondeal 2022-2030

Ook in de regio Amersfoort wordt reeds intensief samengewerkt op het vlak van woningbouw tussen de gemeenten, de provincie, het ministerie voor VRO en de corporaties. Alles met de bedoeling om tot een versnelling te komen van voldoende, toekomstbestendige en betaalbare woningen. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Woondeal regio Amersfoort 2022 t/m 2030 met de ambitie om 27.000 woningen te realiseren. Er wordt veel gebouwd maar het tempo komt er niet in door vaak gebrek aan ambtelijke capaciteit, de stikstof, de oplopende netcongestie, stijgende bouwkosten en de vele juridische langdurige  procedures tot aan de Raad van State. Tegelijk zie ik dat ook in Amersfoort men de landelijke afspraken m.b.t. de nieuwbouw van tenminste 30% sociaal en 2/3 betaalbaar wil halen.

Wet Versterking Regie Volkshuisvesting (WVRV)

Voor steeds meer wensenlijst het moeilijk een passende woning te vinden. Voor sommigen is het extra lastig omdat ze zich in een kwetsbare situatie bevinden. Het programma Een thuis voor iedereen heeft als doel te zorgen voor betaalbare woningen voor de zogeheten aandachtsgroepen met een evenwichtige verdeling over gemeenten en met de juiste zorg, ondersteuning en begeleiding. Daarnaast neemt het aantal ouderen in onze samenleving sterk toe en moeten er woningen komen die aansluiten bij hun wensen en behoeften.

Kortom met alleen bouwen zijn we er niet. Het wetsvoorstel WVRV is op 7 maart naar de Tweede Kamer gestuurd en dat moet er voor zorgen dat overheden weer kunnen sturen op hoeveel, waar en voor wie gebouwd moet worden. En om maar meteen met de deur in huis te vallen, als gedeputeerde Wonen van de provincie Utrecht vind ik deze wet zeer gewenst en ik ben er daarom ook blij mee. Blij, omdat ik dit zie als een grote stap vooruit om als overheid de regie op de woningbouw én de huisvesting van aandachtsgroepen weer op ons te nemen. En blij, omdat het wetsvoorstel vraagt om meer regionale samenwerking én regie op de woningbouwopgaven; een zeer passende rol voor de provincie. Zowel op aantallen, betaalbaarheid als passendheid, zoals in de afgesloten woondeals reeds is afgesproken. En het wetsvoorstel zorgt ook voor meer integratie tussen wonen en het sociaal domein.

Belangrijk dat het nieuwe kabinet de provincies ruimte en vertrouwen geven om te zorgen dat in elke woondealregio tenminste 30% sociaal wordt toegevoegd en dat tenminste 2/3 betaalbaar wordt gerealiseerd. De provincies kunnen daar zeer goed in hun eigen regio’s voor zorgen en zeker als het rijk het voortouw neemt om o.a. de netcongestie, de stikstof e n de publieke financiële tekorten op te lossen.

Er moet ook nog wel wat aangepast en aangevuld worden in deze nieuwe wet. Bijvoorbeeld doorzettingsmacht voor gemeenten en provincies om marktpartijen te dwingen om hun aandeel van het te bouwen betaalbare woningen te realiseren. Er is afgesproken dat de marktpartijen de bouw van 300.000 woningen voor hun rekening nemen.

Daarnaast voorziet het wetsvoorstel er niet in om tot een landelijke standaardisatie van hogere duurzaamheidsambities aan woningbouw in Nederland te komen; een aanscherping van de minimumeisen in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving. Dat is wel van belang. Daarmee maken we de eisen aan de woningbouw voorspelbaar voor de bouwpartners. En door opschaling en fabrieksmatige productie kan de woningbouw dan sneller, duurzamer en goedkoper worden.

Het wetsvoorstel voorziet ook in een uitbreiding van de rol voor de provincies, namelijk die van interbestuurlijk toezichthouder. Het is nu nog volkomen onduidelijk hoe de provincies deze rol zouden moeten invullen; dit komt door de aanwijzing van het Rijk van diverse wettelijke  urgente aandachtsgroepen. Maar vooralsnog zie ik geen instrument om de basis voor het toezicht te bepalen. Het ontbreekt aan kaderstelling. Te meer, omdat er op regionaal niveau afspraken worden gemaakt over de verdeling van de diverse urgente aandachtsgroepen. Dit in tegenstelling tot de halfjaarlijkse taakstelling die we nu hebben met betrekking tot de huisvesting van statushouders; deze is wel SMART en duidelijk .

Dus positief over de intenties van deze nieuwe wet WVRV maar er moet nog wel het nodige worden aangepast. Want alleen dan ben ik, en alle provincies met mij, ervan overtuigd dat er straks een wetsvoorstel op tafel ligt waar iedereen trots op kan zijn en waarmee we gezamenlijk aan de slag kunnen om ervoor te zorgen dat iedereen in ons land een dak boven het hoofd heeft.

 

Rob van Muilekom

Gedeputeerde Wonen PvdA – provincie Utrecht